Nu de dagen korter en grijzer worden, de bomen verkleuren en de dikke jassen uit de opslag worden gehaald, kunnen wij het niet meer ontkennen. De zomer zit erop en de winter komt eraan.
Ondanks het gemis van de oranje zonnestralen en geurende bloemen heeft ons koude kikkerlandje veel ervaring in het gezellig maken van de wintermaanden. We hebben de kou altijd gehad en zullen de kou altijd blijven krijgen. Maar wat is de makkelijkste manier om je toch warm te voelen, bij gebrek aan zon? Juist! Lekker eten.
Winterse recepten
Waar Frankrijk druiven groeit, Italië bekend staat om de zoete tomaten en Griekenland jonge feta heeft ontwikkeld, kent Nederland veel recepten van Hollandse grond. Figuurlijk, maar ook letterlijk. Let op de naam: aardappels!
Om de winter aangenamer te maken kijken wij samen naar een paar winterse recepten. Niet enkel oer-Hollands voedsel, maar ook de invloeden van buitenaf worden meegenomen in dit artikel. Zet je inductieplaat maar aan, grijp het aardappelschilmesje in je rechterhand en laten we beginnen.
Stamppot
De naam zegt het al: stamppot. Een pot vol samen gestampt voedsel, met dezelfde basis van aardappels en groenten. De meest bekende variant is de boerenkoolstamppot, maar je kunt de boerenkool zelf ook vervangen voor andijvie, zuurkool, of zelfs worteltjes met ui. Al noem je deze laatste stamppot hutspot, de basis blijft hetzelfde.
Er zijn verschillende manieren om stamppot te bereiden. Je kookt geschilde aardappels (het liefst kruimige aardappels) in water of bouillon. Nadat ze gegaard zijn voeg je de kleingesneden boerenkool toe, stoom je het onder de deksel en later giet je het merendeel van het vochtwater af. Je kunt de smaak verfijnen door kruiden toe te voegen zoals peper en zout, kruidnagel of laurierblad.
Veel mensen gieten al het kookvocht af en stampen de groenten fijn met wat melk, kookroom of zelfs slagroom om de stamppot romiger te maken. Er bestaan wel honderd varianten, allemaal met hetzelfde doel: een bordje vol verwarmende, gestampte aardappels en groenten.
Je kunt de stamppot vegetarisch of veganistisch maken, maar het originele recept wordt gegeten met een rookworst. Deze kook je mee in het kookvocht, of koop je bij de Hema en voeg je later toe. Ook kun je het recept eten met knapperig gebakken spekjes en een dikke laag jus. Er zit voor iedereen wel wat bij!
Lees ook: Stamppot recepten
Ovenschotel
Ook de ovenschotel is een brede categorie wintergerechten. De ovenschotels, vaak ieder bestaande uit een basis van aardappelen, groenten en vlees, bereid je eerst in een pan voor.
Later maak je het af in een voorverwarmde oven, met een lekkere laag geraspte kaas. Je eet het dampend warm en kunt het zelfs in de koudste wintermaanden bereiden. Er bestaan zoveel variaties, dat het ook nog eens goedkoop kan worden klaargemaakt.
Lees ook: Ovenschotel recepten
Erwtensoep
Een andere bekende klassieker is de Hollandse erwtensoep. Erwtensoep kan net zoals de stamppot op honderden wijzen worden gemaakt. Iedere grootmoeder heeft wel haar eigen variant van de erwtensoep, maar de basis is vrijwel altijd hetzelfde:
- (Geweekte) spliterwten
- Aardappels
- Knolselderij
- Prei
- Bouillon
- Winterpeen
Je kunt er winterse kruiden aan toevoegen, zoals laurierblad en kruidnagel. Verse selderij, of bladpeterselie. De variaties zijn eindeloos.
Ratatouille
En dan de heerlijke, Franse groentestoof. Je neemt een koksmuts, een rat die zichzelf als fijnproever ziet en… Wacht, nee dat is de film. Het voedsel is een ratjetoe aan gestoofde groenten. Je kunt alle soorten en maten groenten gebruiken, maar ieder heeft dezelfde basis.
Rode paprika, aubergine, courgette, flinke tomaten en knoflook. Stoof het op het vuur en eet het met een stukje knapperige baguette. Uiteraard onder het genot van een rood wijntje uit de Bourgogne en Ratatouille op de televisie… Go big, or go home!
Stoofvlees
Stoofvlees, ook wel het bekende draadjesvlees of hachee, is een krachtig recept dat veel tijd in beslag neemt. De dikke, smeuïge lappen vlees vallen uit elkaar op je tong en de toegevoegde kruiden geven een winters en warme smaaksensatie in je mond.
Voor dit recept gebruik je runderlappen. Je schroeit de lappen, waarna je ze een aantal uren laat sudderen in bouillon mét of zonder toegevoegde wijn. Je maakt het vlees klaar met laurierblad, kruidnagel peper en zout. Een tip van mijn Duitse grootmoeder: masseer de lappen vlees voor je ze bakt met azijn en laat ze wat tot op temperatuur komen. Dit verkort de kooktijd aanzienlijk!
Pompoensoep
Met name met het oog op naderend Halloween is de pompoensoep erg actueel. Het vruchtvlees van de oranje vriend die met een waxinelichtje je deur staat te decoreren, kan worden klaargemaakt tot romige, dikke soep. Een heerlijk recept voor de winter!
Het leuke aan de pompoensoep zijn de toppings, geroosterde pompoenzaadjes, verse koriander of kaasknabbels. Het past er allemaal bij.
Appelcompote
Appels zijn een bekende vrucht, die te plukken is in de herfst. Mits bewaard op een koele, donkere plek, blijven ze goed tot aan de winter. Door te wecken verleng je de shelf-life van deze zoetzure vrucht zelfs nog verder.
De meest bekende geweckte wintervariant is dan toch echt de appelcompote. Een dikke, zoete appelmoes met grove stukken appel. Goed op warm, óf koud te eten. Bij het avondeten door de aardappels heen, of achteraf bij het dessert. Dampende appelmoes, bovenop ijskoud vanille-ijs… Daar mag je mij voor wakker maken.
Stoofpotjes
Ik denk dat stoofpotjes de meest uitgebreide variant van dit artikel zijn. Stoofpotjes zijn te maken met allerlei soorten groenten en vlees, zowel vegetarisch als veganistisch. In de wikkelen in een knapperige laag van bladerdeeg, of een zelfgemaakte, dikkere variant.
De meest winterse varianten van de stoofpotjes zijn toch echt met tomaten, rode paprika en wildvlees. Denk aan hert, of zwijn. Potjes gemaakt van bier, of wijn. Met aardappels, wortels en knolselderij. En uiteraard, onmisbaar, de winterse kruidnagel en het laurierblad.
Een geurverspreider die dagenlang in je huis blijft hangen!
Kijk hier voor inspiratie en een verscheidenheid aan wel honderd variaties.
- Oxytocine: Het hormoon van verbondenheid en vertrouwen - 08/02/2024
- Overzicht peulvruchten en bonen; welke zijn gezond en recepten - 31/12/2023
- Waarom geen seks voor het huwelijk? - 29/12/2023
Je zou ook interesse kunnen hebben in
Stoofpotje recepten; lekkerste gerechten met groente, kip en vlees of bokbier
Appel recepten; hartige gerechten met appels zoals appeltaart bakken
Stamppot recepten; 15x lekkere gerechten van culinair tot kindvriendelijk of oud-hollandse maken
Ovenschotel recepten; kindvriendelijke en snelle gerechten voor in de herfst en winter
Leave a comment