Skip to Content

Paniekaanvallen

Paniekaanvallen

Opeens voel je je opgejaagd. Je hartslag verhoogt, je wordt duizelig en je weet niet waar je het zoeken moet. Je zou last kunnen hebben van een paniekaanval. Wat is een paniekaanval nu eigenlijk? Waardoor ontstaat het en wat kan je ertegen doen? En is een paniekaanval hetzelfde als een paniekstoornis?

Wat is een paniekaanval?

Niet alleen angst, maar ook stress kunnen lichamelijke klachten geven. Je lichaam is zich eigenlijk aan het voorbereiden op het gevaar wat dreigt. Het moet paraat zijn om direct te kunnen reageren. Vechten of vluchten zeg maar. Het zal daardoor adrenaline aanmaken.

Omdat klachten als hartkloppingen en benauwdheid hierbij op kunnen treden, zal je alleen nog maar meer angst ervaren. Waardoor de klachten nog erger worden. Is de paniek hierbij zo groot dat het met je aan de haal gaat, dan noemen we het een paniekaanval. 

Waardoor komt een paniekaanval?

Er zijn meerdere factoren die een paniekaanval kunnen uitlokken. Als er iets heel engs gebeurt, kan dit een paniekaanval uitlokken. Op zich is de angst dan terecht, alleen raak je in paniek waardoor je niet meer op de juiste manier weet te handelen.

Je kunt echter ook in paniek raken om iets wat eigenlijk helemaal geen gevaar oplevert. Maar ook spanning voor iets wat je gaat doen kan uitlopen op een paniekaanval.

Ademhaling 

Eigenlijk heeft het vooral te maken met een verstoorde ademhaling. Je ademhaling kan van slag raken door angst, vermoeidheid, stress of spanning. Dit gebeurt gewoon en is doorgaans onbewust zo.

De ademhaling kan dusdanig verstoord zijn dat je lichaam het sein ontvangt dat stresshormonen aangemaakt moeten worden. Hierdoor zal je sneller gaan ademhalen en ook je hartslag verhoogt. Logisch als je bedenkt dat je lichaam denkt dat het moet gaan handelen!

Wie zijn extra gevoelig?

Mensen die veel stress ervaren of oververmoeid zijn zullen sneller kans maken op een aanval. Ook kan overmatig cafeïne gebruik een groter risico geven. Daarnaast blijkt dat het meer voor kan komen in dezelfde familie.

Heb je ooit een aanval gehad, dan kan dit je bij voorbaat al bang maken, wat natuurlijk ook weer meer spanning en dus meer risico met zich meeneemt.

Welke klachten horen bij een paniekaanval?

Je kunt last hebben van:

  • Sneller kloppend hart
  • Hyperventilatie
  • Opgejaagd gevoel
  • Benauwdheid
  • Licht in het hoofd worden
  • Trillen
  • Zweten
  • Tintelingen in handen en voeten 
  • Droge mond
  • Misselijk zijn
  • Maagpijn en/of overgeven
  • Diarree krijgen
  • Denken dat je dood gaat of gek wordt

Hoe verloopt een paniekaanval?

Bovenstaande klachten kunnen zich voordoen. Hoelang dit duurt is verschillend. Helaas kan het echter nog erger worden, waardoor je je ademhaling bijvoorbeeld niet meer kunt beheersen en je gaat hyperventileren.

Je kunt het idee hebben dat het echt goed mis is en je lichaam het op gaat geven. De angst die daardoor nog eens extra ontstaat kan het allemaal nog erger maken. Hierdoor is er echt sprake van paniek en kan je echt niet meer weten wat je nu moet doen. 

Wat doe je tijdens een aanval?

Het is de bedoeling dat je ademhaling natuurlijk weer normaal wordt. Probeer dit voor elkaar te krijgen door 3 seconden in te ademen en in 6 seconden weer uit. Volgens de Thuisarts helpt het niet om in een zakje te gaan ademen.

Afleiding zoeken is ook een goed idee. Probeer je aandacht af te leiden van je ademhaling en je hartslag. Even een stukje gaan lopen, bijvoorbeeld, of even praten kan helpen. Hardop lezen, water drinken, actief iets gaan doen: als je vaker last hebt van dit soort aanvallen is het fijn om te weten wat voor jou werkt.

Heb je vaker problemen gehad, dan weet je dus ook dat het paniek is en geen echte problemen. Dit voor ogen houden is natuurlijk ook al geruststellend. In principe zal je angst binnen anderhalf uur minder worden.

Waarom kreeg je een paniekaanval?

Weten waarom je een aanval hebt gekregen is zeker goed om te achterhalen. Zo kan je immers voorkomen dat het weer gebeurt. Of je kunt er zo achter komen dat je eigenlijk te veel hooi op je vork hebt genomen. Probeer eens te ontdekken waardoor je gespannen wordt. En probeer hier iets aan te doen. Wat zijn precies de klachten die dan ontstaan?

Bang voor een paniekaanval

Voorkom dat je in een negatieve spiraal terechtkomt. Ga je dingen vermijden omdat je bang bent om in paniek te raken? Dan gaat het allemaal met je aan de haal. Voorkom dat je hierdoor bijvoorbeeld je huis niet meer uit durft. Schakel hulp in en wacht hier niet te lang mee, want hoe eerder je begint met een behandeling, hoe sneller je van je klachten af zult zijn. De huisarts zal je kunnen adviseren waar je de juiste therapie kunt volgen. Dit bang zijn voor de aanvallen noem je een paniekstoornis. 

Wanneer bel je de huisarts bij een paniekaanval?

Natuurlijk kunnen de klachten ook ergens anders doorkomen. Weet je dus niet zeker of het ‘alleen maar’ een paniekaanval is en heb je klachten als benauwdheid of pijn/druk op de borst? Bel dan voor de zekerheid met de huisarts. Gaan de klachten niet over? Bel dan ook. 

Hoe behandel je een paniekstoornis?

Regulier zal er cognitieve therapie worden toegepast, waarbij je juist wordt geconfronteerd met je angsten. Het is belangrijk om stress te reduceren en om het denken over de aanvallen te stoppen want daarmee maak je het cirkeltje rond. De angst roept immers juist een aanval uit.

Medicijnen kunnen ingezet worden als je echt veel last hebt, in combinatie met die therapie. Maar er zijn ook andere therapieën mogelijk, ook op alternatiever vlak. Maar misschien werken die juist voor jou wel beter. Dat zal een heel persoonlijke kwestie zijn.

Met hypnose, bijvoorbeeld, zou je het ook kunnen proberen. EMDR kan ook werken. Dit is vooral toepasbaar als je weet dat je angsten te maken hebben met een bepaalde gebeurtenis/trauma. 

Hulp nodig?

Heb jij of bijvoorbeeld je kind last van paniekaanvallen of een paniekstoornis? Dan kan je terecht voor informatie bij MIND. Je kunt eveneens anoniem in gesprek met een maatschappelijk werker of een psycholoog. Voor lotgenoten contact kan je terecht bij ADF. Dit staat voor Angst, Dwang en Fobie. Ook bij ADF kan je telefonisch geholpen worden of je kunt langsgaan. ADF zit in Driebergen-Rijsenburg

Linda van Aken
Laatste berichten van Linda van Aken (alles zien)

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *