Skip to Content

Oplichting herkennen; marktplaats, facebook, whatsapp of aan de deur

Oplichting herkennen; marktplaats, facebook, whatsapp of aan de deur

Het is tegenwoordig erg makkelijk voor criminelen om anderen op te lichten en op die manier aan geld te komen.

Met de huidige technologie kunnen zij veel mensen bereiken; helaas ook mensen die niet zoveel verstand hebben van bijvoorbeeld online bankieren, en die daarna veel geld kwijt zijn. Maar ook aan de deur moet je goed opletten of je geen oplichters binnen laat, want voor je het weet zijn je kostbaarheden ontvreemd.

Tegenwoordig komen de volgende oplichtingsmethoden vaak in het nieuws of bij het programma Opgelicht (hier). Door te weten waar je op moet letten, heb je het hopelijk snel door als iemand je probeert op te lichten.

Het is ook erg verstandig om de ouderen in je omgeving te waarschuwen voor deze praktijken, omdat zij vaak kwetsbaar zijn en over het algemeen weinig verstand hebben van de computer, smartphone en online bankieren.

Account hacken

Er zijn nog steeds genoeg mensen die voor al hun accounts hetzelfde wachtwoord gebruiken. Doe jij dat ook? Wijzig dan zo snel mogelijk je wachtwoorden en gebruik voor elk account een uniek wachtwoord dat niet zomaar te raden is en bewaar ze op een veilige plek.

Kies bijvoorbeeld niet voor de naam van je huisdier, je leeftijd of geboortejaar, want hackers weten óók dat veel mensen dat gebruiken als wachtwoord en kunnen op die manier makkelijk je wachtwoord raden.

Als zij dat doen bij webshops, kunnen ze bijvoorbeeld bestellingen plaatsen op jouw naam. Ze laten dat natuurlijk bezorgen op een ander adres en bestellen het met AfterPay, zodat jij de rekening in je mailbox krijgt.

Als ze op geld uit zijn in plaats van de spullen, kunnen ze de artikelen retourneren en krijgen zij het geld op hun rekening door simpelweg het rekeningnummer in het account aan te passen.

De belangrijkste tip om oplichting te voorkomen is door te kiezen voor unieke, veilige wachtwoorden voor al je accounts, en door deze direct te wijzigen als je vermoedt dat er iets vreemds aan de hand is.

Marktplaats

Je hebt iets geweldigs gezien op Marktplaats en ook nog eens voor een te gekke prijs! Een slogan die Marktplaats zelf ook gebruikt, is: “Lijkt iets te mooi om waar te zijn? Dan is dat meestal ook zo” om mensen te waarschuwen voor oplichting.

De truc die oplichters op Marktplaats dan gebruiken is dat ze jou de kosten van tevoren laten betalen, maar de producten nooit verzenden.

Meestal hebben ze de producten niet eens, en maken ze dus gebruik van foto’s van anderen. Daarom zie je op verkoopgroepen op Facebook ook regelmatig dat er wordt gevraagd om een briefje met je naam en de datum bij de producten te leggen die je verkoopt, voordat je de foto maakt. Je foto is dan uniek en je komt meteen betrouwbaarder over; ook is de kans erg klein dat oplichters jouw productfoto’s zullen gebruiken.

Om oplichting via Marktplaats tegen te gaan, heeft Marktplaats de optie Gelijk Oversteken. Er wordt dan een betaalverzoek naar de koper gestuurd. De verkoper kan ook zien als er is betaald. Zodra het pakket is verzonden geeft de verkoper de Track & Trace-code door.

De koper moet bevestigen dat het pakket is aangekomen, en daarna ontvangt de verkoper pas het geld op zijn rekening. Als het pakket niet is ontvangen, moet de koper dat doorgeven. Als de koper het pakket wél heeft ontvangen maar dat niet heeft aangegeven, ontvangt de verkoper na zeven dagen het geld op zijn rekening.

WhatsApp fraude

Je ziet misschien ook regelmatig berichten op Facebook voorbijkomen van mensen die via WhatsApp zijn benaderd met een poging tot oplichting. Deze werkwijze gaat meestal als volgt: de oplichter verzamelt via bijvoorbeeld Facebook enkele gegevens van een persoon. Denk dan aan de naam, leeftijd, woonplaats, eventuele familieleden.

Hij gebruikt vervolgens jouw naam en foto in WhatsApp, en stuurt een appje naar iemand in je familie. De oplichter zegt meestal dat je een nieuwe telefoon hebt met een nieuw nummer, en dat het oude nummer verwijderd kan worden.

Eerst wordt een luchtig gesprek aangeknoopt, maar daarna komt de oplichter al snel ter zake: hij moet nog een rekening betalen, maar online bankieren is nog gekoppeld aan het oude telefoonnummer, waardoor hij de betaling niet kan doen.

De rekening moet snel betaald worden, want er is al een laatste aanmaning geweest. Dus vraagt de oplichter of jij die rekening voor hem kunt betalen, het liefst zo snel mogelijk, via het rekeningnummer van een bekende. Je krijgt het de volgende dag terug! Not.

Doordat de meeste oplichters op precies dezelfde wijze te werk gaan, kun je deze manier van oplichting goed herkennen. Krijg je een dergelijk bericht (het kan namelijk echt zo zijn dat iemand een nieuw nummer heeft), check dan altijd of het de goede persoon is door even te bellen of persoonlijk contact te hebben.

Waarschuw ook de ouderen in je omgeving met een smartphone. Meestal herken je de oplichting ook aan slecht taalgebruik, helemaal als het niet past bij de persoon als wie hij zich voordoet. Je kunt op internet al vele grappige verhalen vinden van mensen die meteen door hebben dat ze met een oplichter te maken hebben, maar meegaan in het gesprek.

Bedrijf aan de deur

Ineens wordt er aangebeld en staat er medewerker van een bedrijf voor de deur, terwijl je niemand verwachtte. Denk dan aan zogenaamde medewerkers van een energiemaatschappij die naar binnen willen om iets te komen checken of om de meterstanden op te nemen, maar tegenwoordig zelfs mensen die zich voordoen als GGD-medewerker om zo naar binnen te komen. Mensen zijn toch angstig, vooral ouderen, om besmet te raken met het coronavirus.

De zogenaamde GGD-medewerkers komen dan aan de deur om een test af te nemen. Soms vragen ze hier ter plekke geld voor, terwijl het een neptest is waarvan je de uitslag nooit zal krijgen. Zo hoeven ze niet eens in te breken. Of de oplichters nemen waardevolle spullen mee uit je huis.

Je kunt het beste altijd vragen om de legitimatie of aangeven dat je het niet vertrouwt. Sowieso zal de GGD nooit onaangekondigd een huisbezoek afleggen, dus als dat wel gebeurt is het al voldoende om aan te nemen dat je te maken hebt met oplichters.

Jisca van de Kerkhof

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *