Skip to Content

Ochtendmens of avondmens; verschillen en kenmerken

Ochtendmens of avondmens; verschillen en kenmerken

Het schijnt dat je op datingwebsites zelfs kunt kiezen of je alleen de profielen van ochtendmensen of alleen avondmensen bekijkt. Wel zo handig als je allebei een ochtendmens of avondmens bent!

Gelukkig kwamen mijn man en ik elkaar zomaar ergens tegen, want hij is een avondmens en ik absoluut een ochtendmens. Erg irritant soms. Maar sinds we een baby hebben…

Bestaat het wel?

Ochtendmensen, avondmensen, bestaat het eigenlijk wel? En als dat zo is, is het dan aangeleerd gedrag of ben je nu eenmaal een ochtend- of avondmens? Het bestaat dus echt.

Door o.a. de lichaamstemperatuur van mensen heel vaak te meten, hebben wetenschappers (hier) ontdekt dat elk mens een eigen interne klok heeft. Die klok zorgt ervoor dat je lichaam wakker en alert is of juist slaperig wordt.

Natuurlijk spelen er altijd dingen mee zoals warmte, een vermoeiende reis of een zware maaltijd waardoor je je moe kunt voelen in de avond terwijl je een avondmens bent. Maar dat zijn incidentele dingen, je interne klok zorgt voor een vast ritme.

Al die interne klokken staan niet gelijk. Bij de ene mens begint het lichaam om 9 uur ’s avonds melatonine aan te maken, een stofje waardoor je slaperig wordt en in slaap valt. Maar bij de andere mens komt die melatonine pas om 12 uur op gang.

Je kunt al bedenken wat er de volgende ochtend gebeurt… Die persoon die om 9 uur slaperig werd, is de volgende dag uitgerust en heeft geen oorlog met de wekker. Maar de persoon die om 12 uur pas slaperig werd… Die is nog niet klaar met slapen. En eigenlijk kan hij daar niets aan doen.

Avondmensen hebben het zwaar

Daardoor hebben avondmensen het zwaarder dan ochtendmensen. Het is natuurlijk handig als je ’s avonds nog erg fit bent en je het gevoel hebt dat je in je element zit, terwijl de rest al op apegapen ligt. Maar de volgende ochtend komt er weer aan, en dan ben je dus juist weer moe.

De maatschappij is volledig ingesteld op ochtendmensen. Scholen beginnen vroeg, werkdagen beginnen vroeg… Daardoor hebben avondmensen het zwaar, zij zijn ’s middags en ’s avonds het beste in staat om te presteren; maar die prestaties worden ’s ochtends vroeg en ’s middags verwacht.

Ochtendmensen gaan vroeg naar bed, en vroeg eruit. Doordat ze dat ritme prettig vinden, doen ze dit meestal ook in het weekend en tijdens vakanties.

Avondmensen gaan laat naar bed en moeten er vroeg uit, dat ritme vinden ze niet fijn. Zij slapen dan ook dankbaar uit op vrije dagen. Hierdoor wisselt het aantal uren dat ze slapen de hele tijd en daar wordt je lichaam moe van.

Het is voor de avondmensen alleen geen oplossing om er dan op vrije dagen ook maar vroeg uit te gaan. Ochtendmensen én avondmensen kunnen het beste het ritme van hun eigen interne klok volgen.

Dus ochtendmensen: vroeg erin, vroeg eruit en ’s morgens presteren. En avondmensen: laat erin, laat eruit en pas na een uur of 3 presteren. Dan zijn ochtend- en avondmensen het meest productief.

Maatschappij moet zich aanpassen

Het is nu meestal niet mogelijk voor avondmensen om te leven volgens hun interne klok. Dan zouden ze altijd veel te laat zijn op school en op hun werk.

De laatste tijd gaan er steeds meer stemmen op om schoolroosters en werktijden flexibeler te maken zodat mensen productiever zijn. Dat is beter voor iedereen.

Stel je voor dat iedereen zelf zijn werktijd zou mogen bepalen, als hij maar aan zijn uren komt en werkt op de tijden dat hij het meest productief is?

Minder files, minder chagrijnige mensen, meer productiviteit, meer effectiviteit… Doordat werknemers beter presteren tijdens hun productieve uren gaan resultaten van bedrijven erop vooruit…

Maar het is wel even wennen. Het Nieuwe Werken is flexibel, online en effectief. Met alle moderne middelen moet je kunnen werken waar en wanneer je maar wilt. Al is het bij het ene beroep makkelijker te realiseren dan bij het andere beroep.

Ochtendmensen en avondmensen in één gezin

Mijn man is dus een avondmens en ik ben een ochtendmens. Nu ik al die informatie over die interne klok heb gelezen, heb ik wel een beetje te doen met hem.. Bij ons gaat elke dag om 6 uur de wekker. Ik spring er zo uit en hij met enige moeite zeg maar.

Maar ’s avonds slof ik rond een uur of 10 naar bed, terwijl hij dan nog vrolijk van alles aan het regelen is.

En toen kregen we een baby. Wat een verademing dat we niet allebei een ochtendmens of avondmens zijn! Ik geef met een uitgerust gevoel om 6 uur ’s morgens de fles en mijn man geeft de laatste voeding van de dag ’s avonds laat, terwijl ik al op één oor lig. We hebben nog nooit zo’n goede samenwerking gehad!

Het is dus slim om te bedenken wie er een ochtendmens en wie er een avondmens is in je gezin. Als je de taken van elk gezinslid een beetje afstemt op die interne klok, wordt het een stuk gezelliger!

Moeder ochtendmens gaat dan bijvoorbeeld niet meer mopperen op zoon avondmens als hij ’s ochtends niet alle prullenbakken geleegd heeft. Moeder ochtendmens kan haar zoon avondmens die prullenbakken beter ’s avonds laten legen.

Of moeder ochtendmens zorgt standaard voor het ontbijt en de lunchpakketjes, terwijl vader avondmens altijd kookt in plaats van andersom.

Wist je dat…

  • Alle kinderen (tijdelijk) ochtendmens zijn, en het dus ‘normaal’ is dat ze om 5 uur al staan te juichen omdat er weer een nieuwe dag is?
  • Alle pubers (even) avondmens zijn en dat dit genetisch bepaald is? En dat het dus ‘hoort’ dat ze ’s ochtends lang in hun bed blijven liggen? (weet je nog dat je zo baalde van het vroeg wakker zijn van de kids, nu slapen ze tenminste uit!
  • Je er niets aan kunt doen of je een ochtendmens of avondmens bent?
  • 15% van de mensen overduidelijk een ochtendmens of een avondmens is?
  • één op de tien mensen een avondmens is?
  • Niet iedereen 8 uur slaap nodig heeft per dag? De een meer, de ander minder. Ook dit ligt aan het ritme van je interne klok.
  • Het eigenlijk best wel ouderwets is dat de maatschappij nog niet zo flexibel is dat iedereen op zijn eigen productieve uren kan werken?
  • Je succesvoller bent als je de belangrijkste en/of moeilijkste taken van de dag plant op het moment dat je het meest alert bent? Dus ochtendmensen in de ochtend, avondmensen in de namiddag of avond.

Ben jij een ochtendmens of een avondmens?

Martine Pieters-de Wit

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *