Skip to Content

Hyperventilatie

Hyperventilatie

Hyperventilatie kan ontstaan als je gespannen of angstig bent. Je zult er vast al meer over gehoord hebben, maar wat houdt het nu precies in? Welke symptomen horen bij hyperventilatie en wat kan je ertegen doen?

Wat is hyperventilatie?

Hyperventileren wil zeggen dat je te snel of te diep ademhaalt. Daardoor komt er te veel zuurstof in het bloed en je ademt te veel koolzuurgas (CO2) uit. Hierdoor zullen klachten ontstaan. Sommige bloedvaten zullen hierdoor vernauwen en zal de toevoer van zuurstof richting je hersenen en enkele andere lichaamsdelen afnemen.

Ook je weefsels krijgen zo minder zuurstof. Met andere woorden: je haalt te veel zuurstof naar binnen, maar tegelijkertijd zal die zuurstof minder goed daar terecht komen waar het eigenlijk moet zijn.

Welke klachten ontstaan door te snel ademhalen?

Je kunt uitéénlopende klachten opmerken als je gaat hyperventileren. Deze klachten kan je onder verdelen in hartklachten, problemen hebben met de ademhaling of klachten van het centrale zenuwstelsel. Daarnaast kunnen er maag-darmklachten zijn en klachten die meer te maken hebben met hoe je je voelt.

De klachten kunnen dan ook zijn:

  • Kortademigheid
  • Vaak zuchten 
  • Beklemmend gevoel waarnemen op de borst
  • Hartbonzen
  • Hartkloppingen 
  • Pijn of steken op de borst
  • Duizelig worden of zwart voor de ogen
  • Droge mond
  • Zweten
  • Hoofdpijn
  • Het koud of juist warm hebben
  • Het gevoel hebben dat je flauw gaat vallen
  • Misselijk zijn
  • Buikpijn
  • Overgeven
  • Opgeblazen gevoel 
  • Angst of zelfs paniek
  • Moe zijn
  • Problemen hebben met slapen
  • Gespannen zijn

Acuut hyperventileren

Heb je last van aanvallen van hyperventilatie? Dan wil dat zeggen dat het hyperventileren opeens ontstaat en daarna ook weer verdwijnt. Opeens kan iemand zo bang zijn, bijvoorbeeld, dat hyperventileren om de hoek komt kijken.

Dit kan heel beangstigend zijn en het komt vaak voor dat mensen die hyperventileren bang zijn dat het niet goed met ze gaat. Of dat ze geen controle meer hebben over zichzelf. Omdat men bang wordt zal de spanning nog meer toenemen waardoor de klacht juist verergert. 

Chronisch hyperventileren

Men spreekt van chronisch hyperventileren als de lichamelijke en psychische klachten aan blijven houden. Hierbij is er sprake van een verkeerd ademhalingspatroon, waardoor de klachten dus blijven bestaan.

Situaties vermijden

Plekken waar men een keer heeft gehyperventileerd kunnen voor de mensen een bedreigend gevoel opleveren, waardoor ze deze situatie willen gaan vermijden. Vaak komt hier ook een stukje controle bij kijken. Zeker als het hierbij gaat om situaties waar je niet zomaar weg zou kunnen komen. 

Wat kan je tegen hyperventilatie doen?

Het mag duidelijk zijn dat het allemaal te maken heeft met hoe jij ademhaalt. Nu is het wel erg makkelijk om te zeggen dat je dus anders moet gaan ademhalen. Toch is dat wel wat er gebeuren moet. Als je het benauwd hebt, zal je reactie waarschijnlijk zijn dat je dieper wil gaan ademhalen, maar dat werkt in dit geval dus juist averechts.

Zorg dat je ademhaling langzamer en oppervlakkiger wordt. Een hulpmiddel is hierbij inderdaad het plastic zakje wat je rondom je neus en mond moet sluiten en hierin moet ademen. Omdat je dan dezelfde lucht inademt die je net hebt uitgeademd, zal het zuurstof- en koolzuurgehalte weer herstellen.

Hou er rekening mee dat dit ongeveer 1,5 tot 2 minuten zal duren. Vind je dit een eng idee? Prik dan eventueel een klein gaatje in de zak. Of deze techniek werkt? Daar wordt zelfs in de medische wereld verschillend over gedacht.

Zo meldt het LUMC en het Diakonessenhuis deze techniek, terwijl de Thuisarts (die door mijn huisarts vaak wordt aanbevolen om er meer info vandaan te halen) meldt dat het ademen in een papieren of plastic zak niet helpt.

Afleiding

Voor sommige mensen is het genoeg om afleiding te zoeken zodat je minder op je ademhaling let. Of dit voor jou voldoende is, is een kwestie van uitproberen. Beweeg, ga iets lezen of bekijken (in ieder geval iets waar je je aandacht door laat trekken) of ga lekker wandelen. Overigens is hardop lezen beter, want dan kan je minder goed je aandacht bij iets anders houden dan als je alleen maar in jezelf leest. 

Ademhalingsoefeningen

Met voorgaande tactiek hef je een aanval op, maar voorkomen is natuurlijk beter (en zeker fijner). Daarom is het goed om goed te leren ademen. Een manier om even bewust met je ademhaling bezig te zijn is deze:

  • Adem naar de buik terwijl je op een stoel zit. Of je dit goed doet kan je checken door je handen op je buik te leggen en waar te nemen of je handen je buik voelen bewegen bij de ademhaling. 
  • Adem 3 tellen in en in 6 tellen weer uit. Doe dit rustig. 

Weten waar het door komt

Van hyperventilatie afkomen zou uiteraard de mooiste oplossing zijn. Je kunt dan ook voor jezelf proberen te achterhalen welke situaties een aanval uitlokken. Probeer ook de reden die erachter ligt te vinden.

Heb je het niet altijd op dezelfde plek? Kijk dan eens naar de eerste keer dat het gebeurde. Was er toen echt iets engs? Of ben je soms altijd gespannen? Als je voor jezelf antwoorden kunt vinden, dan zal dat zeker helpen. 

Wie benader je voor hulp?

Hyperventileren kan geen kwaad en gaat weer gewoon over. Je dit realiseren kan al voor minder stress zorgen. Natuurlijk kan je eerst bij de huisarts laten checken of er echt niets aan de hand is. Het hyperventileren is puur een reactie op jouw angst en niet op een ziekte.

Een psycholoog kan je helpen om de achterliggende angst op te speuren. En voor een juiste ademhaling zou een fysio jou kunnen helpen. Er is een stichting die gericht is op hyperventileren. Dit is de Nederlandse Hyperventilatie Stichting. De ervaringsdeskundigen die hierbij zijn aangesloten kunnen je eveneens advies geven. 

Wanneer bel je met de huisarts?

Bel wel meteen met je huisarts of huisartsenpost als:

  • Je druk of pijn op de borst hebt die niet weggaat als je rustig gaat zitten of liggen
  • Je het erg benauwd hebt en je niet denkt dat het door te snel ademen komt
  • Veel zweet 
  • Koorts hebt
  • Veel moet hoesten
  • Pijn hebt op de borst of hoog in de rug die erger wordt als je ademhaalt

Maak je je zorgen en wil je zeker weten waar het door komt? Natuurlijk is het ook dan verstandig om gewoon de huisarts te bellen! 

Door lichamelijke oorzaken

Naast angst kunnen er ook lichamelijke oorzaken zijn die door sommige ziekten veroorzaakt worden. Dit kan bij suikerziekte, door verzuring van het bloed. Maar ook longziekten zoals astma of COPD kunnen dit soort klachten veroorzaken. Met rust zal dit meestal ook weer overgaan. 

Tag medisch disclaimer - HTKL.nl
Wil

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *