Skip to Content

Growth mindset oefeningen; wat is het en tips positieve mindset trainen en veranderen

Growth mindset oefeningen; wat is het en tips positieve mindset trainen en veranderen

‘Als iets niet lukt heb je niet gefaald, maar geleerd’ is een mooie quote van iemand met een growth mindset. Je gelooft dan dat je talenten en capaciteiten kunt ontwikkelen door inzet, volharding en opleiding.

Dit maakt dat mensen met een growth mindset uitdagingen aangaan, dat intelligentie te ontwikkelen is en dat kansen gegrepen moeten worden. De tegenhanger van deze mindset is de ‘fixed mindset’.

Wie deze denkwijze heeft gaat ervan uit dat intelligentie vaststaat of gaat liever geen nieuwe uitdagingen aan omdat er een te groot risico kan zijn op falen. Heb je een fixed mindset en is het dan maar zo, of kies je er toch liever om je mindset veranderen?

Nee, er is veel mogelijk om te groeien naar een growth mindset. Ook voor kinderen zijn er diverse reflectie- en gespreksvragen die stapje voor stapje dit proces begeleiden. Met een growth mindset sta je stabieler in het leven, bouw je meer zelfvertrouwen op en durf je buiten je comfortzone te stappen.

Wat is growth mindset precies?

Carol Dweck schreef het boek: ‘Mindset, de weg naar een succesvol leven’.

De kernboodschap is dat iedereen in staat is om zijn of haar leven te veranderen. Dat het niet afhankelijk is van een IQ-score, maar dat inzet en volharding je juist veel kunnen brengen. Je groeit dus in je talenten en capaciteiten, dat is wat deze mindset gelooft en voor ogen heeft.

Iedereen ontwikkelt zich op zijn eigen manier en dus ook zijn tempo. Met de juiste begeleiding, hulptroepen en overtuiging, ben je in staat om je vaardigheden te ontwikkelen.

Falen is geen fout maken, het is juist een teken dat je aan het oefenen bent. Mensen met een growth mindset leren van problemen, tegenvallers en staan open voor feedback of kritiek.

Growth mindset versus fixed mindset

De tegenhanger, de fixed mindset, gaat ervan uit dat je IQ vaststaat. Als je goed ergens in bent, wijten mens met een fixed mindset dat aan hun talent. Daar ben je mee geboren en je hoeft er geen of weinig moeite voor te doen.

Dingen die lastig zijn, vermijden fixed mindsetters liever. De kans op kritiek is te groot en fouten maken is voor deze mindset heel vervelend.

Hierdoor is de kans op het ontwikkelen van perfectionisme en faalangst erg groot. Anderen die succes hebben komen vaak bedreigend over op mensen met een fixed mindset. Bij deze mindset ben je geneigd om snel op te geven en veel bevestiging bij anderen te zoeken voor je persoonlijkheid of intelligentie.

‘Als iets niet lukt heb je niet gefaald, maar geleerd’ is een mooie quote van iemand met een growth mindset. Je gelooft dan dat je talenten en capaciteiten kunt ontwikkelen door inzet, volharding en opleiding.

Deze afbeelding  laat het verschil visueel zien. Rood staat voor de fixed minset, blauw voor de growth mindset. Deze afbeelding laat mooi zien hoe je met twee verschillende mindsets kunt reageren op een probleem, tegenvaller of uitdaging.

Het positieve effect van een growth mindset op kinderen

Kinderen met een growth mindset hebben betere prestaties. Dit kan komen omdat ze minder gehinderd worden door faalangst, meer en langer blijven proberen om er met andere oplossingen uit te komen en niet schromen om hulp te vragen als het ze zelf niet lukt.

Daarnaast kunnen ze beter met feedback omgaan en durven ze ook nieuwe dingen uit te proberen. Als dingen niet lukken, zijn ze niet meteen uit het veld geslagen. Ze zien dit als onderdeel van het leerproces, net zoals met mindgym.

Hoe kan je een growth mindset stimuleren?

Dit klinkt wellicht allemaal makkelijk, maar wat kun je dan doen om een growth mindset te laten groeien?

Geef een inkijkje in hoe het brein werkt

Inzicht geeft begrip. Leer kinderen over hoe je hersenen constant in ontwikkeling zijn. En dat je invloed kunt hebben op deze processen. Probeer ze te stimuleren dat het om het proces gaat, niet enkel om het product. Beloon de geleverde inzet! Dit kan al op jonge leeftijd. Veel kleuterjuffen leren de kinderen al: ‘van proberen kun je leren.

Of wat dacht je van Pippi Langkous met haar beroemde quote: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan!’ Beide quotes zijn voorbeelden van een growth mindset. Het volgende filmpje is in het Engels, maar tekent hoe een fixed en growth mindset denkt. Met je eigen vertaling is dit voor kinderen goed te volgen.

Daarnaast kan deze poster hier het proces ook erg inzichtelijk maken.

Als je feedback geeft

Iedereen leert van het krijgen van opbouwende feedback. Belangrijk hierbij is het geven van feedback op iets waar je kind controle op heeft.

‘Als iets niet lukt heb je niet gefaald, maar geleerd’ is een mooie quote van iemand met een growth mindset. Je gelooft dan dat je talenten en capaciteiten kunt ontwikkelen door inzet, volharding en opleiding.

Oftewel: de acties die je kind ondernomen heeft om tot het product te komen. Verander je taal, zie deze afbeelding.

Stimuleer het aangaan van nieuwe uitdagingen

Sta er als ouders en docenten zelf ook achter dat een kind een nieuwe uitdaging aangaat. En leer de les: wie nooit fouten maakt, leert ook niks. Volwassenen zijn zelf het beste rolmodel.

Geef groeicomplimenten

Zo leer je de growth mindset aan. Je wordt als het ware de innerlijke stem van het kind, die helpt om deze mindset te ontwikkelen. Er is een mooie kaart voor ontwikkeld (hier), die je kan helpen om de juiste groeicomplimenten uit te delen.

Digitaal prentenboek

Dit Engelse digitale prentenboek voor kinderen laat het verhaal van twee zaadjes zien. Eén zaadje heeft een growth mindset, de ander een fixed mindset. Mooi om het verloop en verschil zo te laten zien!

Quotes die passen bij een growth mindset voor kinderen

‘Als iets niet lukt heb je niet gefaald, maar geleerd’ is een mooie quote van iemand met een growth mindset. Je gelooft dan dat je talenten en capaciteiten kunt ontwikkelen door inzet, volharding en opleiding.

De kracht van het woordje nog geeft met deze quote een mooie, andere invalshoek. Wat kun jij NOG niet?

‘Als iets niet lukt heb je niet gefaald, maar geleerd’ is een mooie quote van iemand met een growth mindset. Je gelooft dan dat je talenten en capaciteiten kunt ontwikkelen door inzet, volharding en opleiding.

Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan – van Pippi Langkous

‘Als iets niet lukt heb je niet gefaald, maar geleerd’ is een mooie quote van iemand met een growth mindset. Je gelooft dan dat je talenten en capaciteiten kunt ontwikkelen door inzet, volharding en opleiding.

Alles is moeilijk voor het makkelijk wordt

Ik blijf mezelf verbeteren
Ik ben op de goede weg
Ik doe een nieuwe poging
Door mijn fouten leer ik weer bij
Of je denkt dat je het kunt of denkt dat je het niet kunt, je hebt gelijk!
Je bent moediger dan je gelooft, sterker dan je lijkt en slimmer dan je denkt
Hoe hoger de berg, hoe mooier het uitzicht!
Het mooiste wat je kunt worden, is jezelf!
Iedereen is een ster en schittert op zijn eigen manier
Leef met volle teugen, durf te leven met de dag. Glimlach elke morgen, er is iets moois dat op je wacht (liedje van Kinga Ban en Elbert Smelt)
Voor de meeste problemen, zijn ook oplossingen

Je kunt hier deze spreuken uitprinten en groot ophangen thuis of in de klas.

Mirjam de Stigter

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *