Gaslighting: het zal je maar overkomen. Voor wie hier nog nooit van heeft gehoord; gaslighting is als iemand uit je naaste omgeving je zo weet te manipuleren dat jij denkt dat je gek wordt.
Het is een vorm van geestelijke mishandeling wat vooral door narcisten wordt toegepast. Hij weet je zo geestelijk in te pakken, dat je gaat twijfelen aan je eigen verstand.
Heb je echt wel zo gedaan of heeft hij gelijk? Maar het kan zelfs nog erger. Niet alleen door overtuigende ontkenningen e.d. kan hij zijn partner beïnvloeden, hij kan zelfs zover gaan dat hij dingen gaat doen en jou de schuld geeft.
Overigens kan het ook minder dramatisch voorkomen. Als jij iets vindt en de ander praat zo op je in, dat je je aanstelt: eigenlijk is dat al een vorm van gaslighting. Jou klein houden, dat is wat ze willen bereiken!
Lees ook: Tessa werd emotioneel mishandeld door haar ex
Wat is gaslighting?
Gaslighting is een Amerikaanse term. Deze term komt uit de film Gaslighting uit 1944. Hier wordt een vrouw zo gemanipuleerd dat ze echt denkt dat ze gek wordt!
In deze film laat de narcist dingen verdwijnen, bijvoorbeeld, waarvan hij dan beweert dat zij het heeft gedaan. Hij loopt op zolder rond en speelt met het licht en ga zo maar door. Dit zijn gaslampen, waardoor de term ‘gaslighting’ ontstaan is. Zij denkt dus echt dat ze gek aan het worden is!
Gaslighting relatie
Je zult snappen dat op deze manier er eigenlijk nooit sprake kan zijn van een gelijke relatie. Alles draait immers om het gevoel van de narcist en hij zal er alles aan doen om zijn gelijk te halen.
Hij praat zo op je in, dat jij gaat twijfelen aan jezelf. Je wilt wel bij hem weg, maar dat gaat dus echt niet gebeuren, vindt hij.
Hij trekt alle trucs uit de kast om zo op je in te praten dat alles jouw eigen schuld is. Dat het vreselijk is dat je zo slecht over hem denkt. Hij weet het allemaal zo te draaien, dat jij echt gaat denken dat het echt allemaal jouw schuld is.
Je gaat dus twijfelen aan je besluit en voor je het weet ben je gewoon blijven hangen in deze vreemde relatie.
Waarom een narcist jou manipuleert
Een narcist lijkt helemaal vol van zichzelf te zijn en daardoor anderen naar beneden te halen. In werkelijkheid is hij juist heel erg onzeker en probeert hij zichzelf staande te houden door zich zo voor te doen.
Om te kunnen overleven omdat bijvoorbeeld zijn ouders niet tevreden zijn met hoe ze zijn, ontwikkelen ze een onecht ego, om het zo maar even te noemen. Vaak weten ze zich op deze manier wel door het harde bedrijfsleven heen te slaan en komen ze over als charmante, zelfverzekerde personen.
Echter in privésfeer veranderen ze in kleine kinderen. Ze moeten hun zekerheden uit de buitenwereld halen. De bevestiging dat ze er mogen zijn halen ze bij anderen vandaan.
En dus zal jij, als bijvoorbeeld partner, iedere keer hem moeten bevestigen dat hij goed is, zoals hij is. Eigenlijk is een narcist zelf dus ook slachtoffer. Als je altijd bevestiging van anderen nodig hebt, zal je ook gaan snappen dat deze mensen vaak vreemd gaan omdat ze continu bevestiging zoeken.
Gaslighting in het gezin of bij de moeder
Gaslighting betreft meestal alle leden van het gezin. Dus ook de kinderen, die zelf juist bezig zijn om een eigen ik te creëren, worden continue bestookt door de ouder. Er is dan ook sprake van ernstige kindermishandeling.
De andere ouder is vaak zelf al zo’n slachtoffer van de situatie, dat het kind ook van deze ouder weinig kan verwachten. De dreiging die de hele dag door thuis hangt, zal het kind aansporen zo snel mogelijk het huis te verlaten.
Het kind zal zelf zijn eigen overlevingsstrategieën gaan ontwikkelen en voor de rest van zijn leven opgescheept zitten met de gevolgen van deze ongelukkige jeugd.
Het zal continu het gevoel hebben tekort te schieten en zelfs een schuldgevoel opbouwen, terwijl het natuurlijk juist een slachtoffer is. Goede begeleiding is voor deze kinderen erg belangrijk.
Zoals je zult begrijpen, overkomt hen immers hetzelfde als bij veel narcisten de oorzaak was: geen bevestiging krijgen als kind dat je goed bent, zoals je bent. Dat je geliefd bent en er mag zijn etc. Andere kinderen leren juist aan om zichzelf helemaal weg te cijferen. Ze doen er immers niet toe!
Symptomen van gaslighting herkennen
Vaak weet de narcistische ouder of partner alles zo te draaien dat het in eerste instantie niet opvalt dat er iets niet klopt. Vraag jezelf af of je niet alleen maar hoeft te geven, maar of je ook net zoveel ontvangt.
Twijfel niet aan jezelf! Ga af op je eigen waarnemingen en vertrouw daarop! Hier een aantal kenmerken, maar uiteraard is deze lijst bij lange na niet compleet. En iedere situatie zal net weer even anders zijn:
- Je bent minder vrolijk dan je was
- Je voelt dat er iets is, maar je kan er niet achter komen wat
- Degene die gaslighting toepast, werkt op je zenuwen.
- Je probeert hem of haar dan ook te ontlopen
- Je bent boos, angstig of zelfs verward. Maar er is niemand, denk je, waardoor dat komt
- Je hebt het gevoel dat je continu jezelf moet excuseren
- Je hebt echt het idee dat je nooit goed genoeg presteert
Omgaan met gaslighting
Iemand die zo gemanipuleerd wordt en al zover is dat hij of zij aan zichzelf gaat twijfelen, zal steeds moeilijker doorhebben wat er aan de hand is.
De ander weet immers zo goed zijn verhaal te brengen en misschien zelfs wel agressief, dat het slachtoffer geen poot meer heeft om op te staan. Het ligt immers allemaal aan hem of haar zelf! Voor omstanders is dit moeilijk te begrijpen.
Maar je zult snappen dat juist deze mensen jouw hulp nodig hebben om te kunnen ontsnappen en zichzelf weer terug te vinden!
Meer informatie of zelf mee te maken? Kijk dan eens bij Slachtofferwijzer.
Had jij al eens gehoord van gaslighting?
- Tips opgeruimde tuin met kinderen - 22/08/2024
- Grote schoonmaak; tips en hacks met kinderen - 22/08/2024
- Rijangst: wat kun je ertegen doen? - 22/08/2024
Hi, waarom wordt er in de tekst alleen over een mannelijk persoon gesproken. Er staat namelijk erg vaak ‘hij’ als het gaat over de gaslighter. Terwijl in dit in de praktijk ook een vrouw zou kunnen zijn toch?